قرآن كریم برای فقر، واژه هایی مانند فقر، فقیر، فاقره، ضعیف، مستضعف، مسكین و مسكنة؛ و برای غنا، واژه هایی چون غنیّ، اغنیاء، ذامال، ذوعسرة، میسرة، ملاء، مترفین و مستكبرین را به كار برده است.

در معنای كلمه ی مسكین اختلاف وجود دارد. بعضی آن را فقیری دانسته اند كه وضعیت بدتری (اَسوَاُ حالاً) دارد و برخی عكس آن را گفته اند. گاهی در قرآن، این كلمه بكار رفته و منظور، بیش تر فقر قدرت است، نه كسی كه مال و ثروتی نداشته باشد و به عبارتی فقر مطلق، منظور نیست. “اما كشتی برای مساكین بود"(كهف، 79)شبیه این تعبیر در روایات ائمه حدیث نیز وجود دارد. عبارت “مسكینُ ابن آدَم” در روایات فراوان دیده می شود. حکایتی پیرامون زیاده خواهی آدمی: مسلمان فقیری از مدینه (ثعلبه بن حاطب) از پیامبر(ص) درخواست کرد تا دعا کند خداوند او را ثروتمند کند. آن حضرت فرمود: مال اندکی که شکرش را ادا کنی بهتر از مال زیادی است که از عهده  شکرش برنیایی. ثعلبه گفت: اگر خدا عطا کند، همه حقوق واجب آن را خواهم داد. پس به دعای آن حضرت، ثروتش افزون شد تا آنجا که دیگر نتوانست در نماز جمعه و جماعت شرکت کند. وقتی مامور گرفتن زکات نزد او رفت، وی به آن مامور گفت: ما مسلمان شدیم که جزیه ندهیم. فخر رازی میگوید: ثعلبه از کار خود پشیمان شد و زکات خود را نزد پیامبر (ص) آورد، ولی آن حضرت نپذیرفت.

آری، انسان نمی داند صلاح و خیرش در چیست، لذا گاهی با اصرار، چیزی را می خواهد که به زیان اوست، پس باید به داده های خدا قانع بود.

حکمت 163 نهج البلاغه راجع به  فقر است که در اینجا آورده می شود.
وَ قَالَ علی [عليه السلام] :   

الْفَقْرُ الْمَوْتُ الْأَكْبَرُ ؛ فقر مرگ بزرگ است!